ДОСПАМБЕТ-ЖЫРАУ

(1490, ныне г. Азов Ростовской обл., Рос- сия-1523, близ Астрахани), жырау, полководец. Сохранилось неск. про- изв. Д.-ж. в жанре тол- гау: «Айнала бұлақ басы таң», «Тоғай, тоғай, тоғай су», «Азау, азау дегенiң», «Арғымаққа оқ тидi», «Қоғалы көлдер қом сулар», «Айналайын ақ жайық» и др. В них дан идеальный портрет воина, не имеющего равного в сражениях, охоте, различ. состязаниях. 

Точные выразительные детали, раз- лич. поэтич. интонации, проникновенный лиризм ставят их в ряд шедевров казах. поэзии. Стихи Д.-ж. были опубл. в сб-ке М. Ос- манова «Ноғай уа кұмық шығырлары» (СПб., 1833) и В. В. Радлова «Образцы народной литературы тюркских племен» (1896), «Ертедегi әдебиет нұсқалары» (1967), «Алдаспан» (1971), «XV–XVIII ғасырлардағы қазақ поэзиясы» (1982), «Бес ғасыр жырлайды» (1985).