Көптеген экономикалық тұтқаның арасында, мемлекеттің нарықтық экономикаға тигізетін әсерінің көмегімен, салық маңызды орынға ие. Нарықтық қатынастар жағдайында, және нарық кезеңінің ауыспалылығында, қаржылық-несие механизімінің экономиканы мемлекеттік ретке келтірудің негізі болып салық жүйесі болып табылады. Мемлекет салық саясатын нарықтың жағымсыз әсерінің белгілі бір ретке келтіргіші ретінде салық саясатын пайдаланады. Салықтар, барлық салық жүйесі сияқты, нарық жағдайында экономиканы басқарудың маңызды құралы болып табылады. Салық салу жүйесі қаншалықты дұрыс құрылғандығына қарай, барлық халықтық шаруашылықтың тиімді атқарымдылығы тәуелді болады. Батыста салық мәселелері көптен бері мекеменің қаржылық жоспарлау кезіндегі жауапты орынды алады. Жоғарғы салық мөлшерлемесі жағдайында немесе салық факторларының жеткізіліксіз есебінде, аса жағымсыз салдарына немесе мекеменің банкротка ұшырауына әкеліп соғады. Бір жағынан, салық заңнамасымен қарастырылған жеңілдіктер мен шегерімдерді дұрыс пайдалану алынған қаржылық жинақтардың сақталуын қамтамасыз етіп қоймай, салықты үнемдеудің есебінен немесе қазынадан салық төлемдерінің қайтарылымы есебінен, жаңа салымдарды, қызметтің қаржылық кеңеюуіне мүмкіндік береді. Салықты қолдану мекеменің меншік нысаны және ұйымдастырушылық-құқықтық нысаны, ведомствалық бағынуына тәуелсіз, басқарудың экономикалық әдістері мен кәсіпкерлер және мекемелердің жалпымемлекеттік мүддені коммерциялық мүддемен өзарабайланысын қамтамасыз ету болып табылады. Салықтың көмегімен кәсіпкерлердің, барлық меншік нысанындағы мекемелердің мемлекеттік және жергілікті бюджетпен, банкпен, сондай-ақ жоғары тұрған ұйымдармен өзара қатынасын анықтайды. Салықтың көмегімен сыртқы экономикадық қызмет, соның ішінде шетелдік инвестицияны тартуды ретке келтіріп, шаруашылық есеп кірісі және мекеменің табысы құралады. Салықтың көмегімен мемлекет өз қоғамдық қыщметтерін орындау үшін өз игілігіне қажетті қорларды алады. Салық есебінен сондай ақ кірістердің үйлестірілуін өзгертетін, әлеуметтік қамтамасыз ету бойынша шығындар қаржыландырылады. Салық салу жүйесі адамдар арасында кірістер ақырғы үйлестірушісі болып табылады. Басқарудың әкімшілік-директивті әдістерінен экономикаға ауысу жағдайынла салықтың ролі мен маңызынарықтық экономикалық реттеушісі, халық шаруашылығының салдарынан көтермелеуші және дамытушы ретінде артып, салық арқылы мемлекет ғылымды қажет ететін, өндірісті дамытып және шығынды мекемелерді жою бойынша энергетикалық саясатты жүргізеді. Атап айтқанда салық жүйесі бүгінгі күні қайта құру әдістері мен жолдары туралы пікірталаастың басты мәні болып, сондай-ақ өткір сынына түсті. Батыс елдерде салық салу бойынша әртүрлі әдебиеттер пайда болып, зор көпжылдық тәжірибе жиналды. Бірақ Қазақстанның салық жүйесі жаңадан құрылуына байланысты, салық салу бойынша сауатты, терең ойдан шығарылған, біздің қазақстандық жағдайға жауап беретін, дәл қазақстандық салық жүйесін құру бойынша түгендеулі ұсыныстар бойынша отандық авторлардың монографиялары өте аз. Көптеген мемлекеттердің әлеуметтік – экономикалық дамуында, салықтың ұдайы арттырылуының ролі, әбден түсінікті: мемлекеттік басқарудың табысы аса күрделі және төтенше бюджеттік мәселелерін шешуге байланысты болады. Барлық уақытта және бүгінгі күні де салық басты құрал болып табылады. Салық зерттеуші ғалымдардың және талдаушы мамандардың назары салық салу теориясы мен тәжірибесін ары қарай жетілдіруге күші әлсіремейтін назары осыдан. Сол шақта, салық реформасы бұған дейін қолданылған салық жүйесінің сәйкесінше қайта құрылуының қорытындысында салық қатынасын толығымен немесе жартылай салық басқару жүйесін өзгертіп, маңызды экономикалық жүйені ұсынады.
