Бір халық өзінің тарихын білмесе, бір ел өзінің тарихын жоғалтса, оның артынша өзі де жоғалуға ыңғайлы болып тұрады.
Міржақып Дулатұлы

Батыр баба рухына тағзым

3463
Батыр баба рухына тағзым  - e-history.kz
Тәуелсіздік жолында жерін жау баспасын деп батыр бабаларымыз ерен ерліктің үлгілерін көрсетті. Сондай батырларымыздың бірі – Қаракерей Қабанбай батыр

Мемлекет тарихы институтының ұйымдастыруымен Астана іргесінде орналасқан Қабанбай батырдың кесенесінде баба рухына арнайы тағзым етілді. Баба рухына тағзым етіп, өткенімізді өнеге қылып, келешегімізді кемелдендірілген шараға институт қызметкерлерімен қатар тарихшылар, оқытушылар қатысты. Мақсат –  баба рухына дұға етіп мұсылмандық-азаматтық борышты өтеу.

Жаугершілік заманда ұлтарақтай жер үшін ат үстінде бел шешпей, ұзақ жортып көз ілмей, бірнеше ірі шайқастарды басынан өткерген Қабанбай (Ерасыл Қожағұлұлы) бабамыз – қалың қазақты бір тудың астына біріктіріп, жау қаһарына іліктірмеген, жер қайысқан қолдан қаймықпаған қайсар жан.

Жиналған қауым алдымен кесене ішіне кіріп құран бағыштап, дұға етті. Содан соң Қабанбай батырдың өмір жолы, данышпандығы, ерлігі жөнінде әңгіме қозғалды.

Кесене шырақшысы Камал Әбдрахман: – Қазақта Қаракерей Қабанбайды білмейтін жан жоқ. Қытайлар бабамызды «қазақтың бас, қалқан батыры – Қаракерей Қабанбай» деп атап көрсеткен. 78 жасында соңғы жекпе-жегіне шығып, жауды жайратты. Өмірінде 103 рет жекпе-жекке шығып, бәрін жеңіспен аяқтаған. Ел сүйген батырына Ерасыл, Нарбала, Ізбасар, Қабанбай, Ханбатыр, Дарабоз, Көкірек әулие деген атақтар берген. Ерасылдың сегіз баласы, немере-шөберелері, әкесі Қожағұл, аталары Байжігіт-Мәмбет Арқада туған. Сондықтан да дарабоз батыр «Арқаға арнап бейіт соғып От орныма қойыңдар» деген. 

Одан өзге тарих ғылымының кандидаты, деректану, тарихнама және Отан тарихының жетекші ғылыми қызметкері Еңсенов Қанат: – Ұлтының тарихын, оның «тар жол, тайғақ кешумен» жүріп өткен ерлік жолын білу, жерін жаудан қорғаған батыр бабалардың рухына тағзым ету – бүгінгі және болашақ ұрпақтың алға апарар аманаттық ісі, перзенттік парызы. Елбасының тұрақты назарында тұрған «Мәдени мұра» бағдарламасы да осындай мақсаттарды көздейді. Оның үстіне жақында жарық көрген Елбасы мақаласында «Туған жер» бағдарламасын ұсына келе: біздің бабаларымыз ғасырлар бойы ұшқан құстың қанаты талып, жүгірген аңның тұяғы тозатын ұлан-ғайыр аумақты ғана қорғаған жоқ. Олар ұлттың болашағын, келер ұрпағын, бізді қорғады. Сан тараптан сұқтанған жат жұртқа Атамекеннің қарыс қадамын да бермей, ұрпағына мирас етті деген болатын, осы тұрғыда туған жерді қорғаған ата-баба рухына тағзым ету – біздің азаматтық парыз-міндетіміз. 


Халқымызда «Бір адамның батылдығы мың адамға жол салған, бір адамның батырлығы тұтас халықтың атын шығарған» деген дана сөз бар. Бұл сөзді Қабанбай батыр сынды бабаларымызға арнап айтуға болады. Ал олардың арман мүддесі бүгінгі таңда орындалып отыр деп дәлелдеді.

Соңында жиналған ағайын осы секілді бабалар рухын асқақтататын шараларды дәстүрге айналдыруды ұсынды.

Автор:
Сауалнамалар
Мектептердегі тарих пәнін оқыту деңгейін қалай бағалайсыз?